Rơle nhiệt - nguyên lý hoạt động và cách lựa chọn

Rơle nhiệt là một thiết bị điện tử được sử dụng trong các ứng dụng điện để bảo vệ hệ thống khỏi quá tải nhiệt độ. Chúng có chức năng theo dõi nhiệt độ của hệ thống và ngắt điện hoặc tắt hệ thống tự động khi nhiệt độ của hệ thống vượt quá giới hạn được đặt ra. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ hỏa hoạn và sự hư hại cho hệ thống, từ đó đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

• Bộ cảm biến nhiệt: là phần quan trọng nhất trong rơle nhiệt. Chúng được đặt gần bề mặt của thiết bị cần bảo vệ và có nhiệm vụ đo lường nhiệt độ của vật liệu. Cảm biến nhiệt có hai loại chính là loại bimet và loại nhiệt điện.
  Loại bimet là một thanh kim loại gồm hai chất khác nhau được liên kết với nhau, khi nhiệt độ thay đổi thì thanh bimet sẽ xoắn và kích hoạt động cơ bên trong rơle nhiệt. Loại nhiệt điện là một cặp dây có chất liệu khác nhau được đặt vào một môi trường nhiệt độ cao. Khi nhiệt độ thay đổi, sự khác biệt về điện thế giữa cặp dây này sẽ được sử dụng để kích hoạt rơle nhiệt.
• Bộ chuyển đổi tín hiệu: Chúng sẽ nhận tín hiệu từ cảm biến nhiệt và chuyển đổi thành tín hiệu điện. Dựa vào giá trị tín hiệu điện thu được sẽ quyết định khi nào nên kích hoạt bộ khởi động. Bộ chuyển đổi tín hiệu thường là một mạch điện tử bên trong rơle.
• Bộ khởi động: Là phần có nhiệm vụ kích hoạt hệ thống khi nhiệt độ vượt quá ngưỡng cho phép. Chúng sẽ nhận tín hiệu từ bộ chuyển đổi tín hiệu và đưa ra lệnh điều khi để ngắt điện hoặc tắt hệ thống. Điều này giúp bảo vệ hệ thống khỏi quá tải nhiệt độ và giảm thiểu nguy cơ gây hỏa hoạn.

Rơle nhiệt là thiết bị quan trọng trong các hệ thống điện lớn, bao gồm các máy móc công nghiệp, hệ thống điều hòa không khí và hệ thống điện nhà ở. Khi nhiệt độ của hệ thống vượt quá giới hạn quy định, rơle sẽ phát hiện và tắt nguồn điện đầu vào. Việc tắt nguồn điện này sẽ giúp hệ thống dừng lại và ngăn chặn khỏi bị phá hủy.

Trên thực tế, có nhiều loại rơle nhiệt khác nhau được sử dụng để bảo vệ các thiết bị điện khác nhau. Dưới đây là một số loại phổ biến và các ứng dụng của chúng:

• Rơle nhiệt 1 pha: Được sử dụng trong các hệ thống điện 1 pha nhằm bảo vệ các thiết bị điện như quạt, đèn, tủ lạnh, tủ mát,...
• Rơle nhiệt 3 pha: Dùng để bảo vệ các thiết bị điện công suất lớn sử dụng nguồn điện 3 pha, ví dụ như máy nén khí hay máy bơm nước công nghiệp.
• Rơle nhiệt nồi cơm điện: Thường được sử dụng để bảo vệ nồi cơm điện khỏi quá nhiệt khi nấu.
• Rơle nhiệt máy bơm nước: Loại rơle này chịu tải lớn và chi phí thấp, được sử dụng để bảo vệ các loại máy bơm nước như máy bơm tăng áp, máy bơm chìm, máy bơm bù áp,...
• Rơle nhiệt bình nóng lạnh: Được sử dụng để điều khiển nhiệt độ của bình nóng lạnh, giúp tránh quá nhiệt dẫn đến nguy hiểm.
• Rơle nhiệt bàn là: Được sử dụng trong các bàn là, để bảo vệ các thiết bị khỏi quá nhiệt và giúp tiết kiệm được điện năng.

Để chọn được rơle nhiệt phù hợp với ứng dụng cần có một vài yếu tố phải quan tâm:

• Dòng điện quá tải của thiết bị: Đầu tiên, bạn cần phải xác định dòng điện quá tải của thiết bị cần được bảo vệ. Nếu chọn rơle sai thì không thể bảo vệ được thiết bị và có thể dẫn đến hỏng hóc, nguy hiểm cho người sử dụng.
• Giá trị nhiệt độ quá tải: Giá trị nhiệt độ quá tải cũng là một yếu tố cần lưu ý khi chọn rơle nhiệt. Nếu giá trị này quá thấp, rơle sẽ bị kích hoạt liên tục và gây ra tình trạng gián đoạn điện khi đóng và ngắt nhanh chóng. Ngược lại, nếu giá trị này quá cao, thiết bị sẽ không được bảo vệ và có thể gây ra điện giật.
• Phương thức hoạt động của rơle: Có hai loại phương thức hoạt động, đó là hoạt động tức thời và hoạt động trễ. Hoạt động tức thời được sử dụng để ngắt ngay lập tức khi có quá tải nhiệt độ. Còn phương thức hoạt động trễ được sử dụng để chờ một khoảng thời gian nhất định sau đó mới ngắt.
• Điện áp nguồn: Cần xác định đúng điện áp nguồn để tránh sự cố xảy ra, tránh sử dụng sai dải điện áp nguồn được chỉ định trên rơle
• Loại rơle nhiệt: Nên sử dụng loại rơle nhiệt phù hợp với loại thiết bị điện cần bảo vệ.

Thông qua những yếu tố đã được liệt kê, chúng ta có thể lựa chọn được rơle nhiệt phù hợp với ứng dụng, từ đó bảo vệ thành công các thiết bị điện và tiết kiệm chi phí cho việc sửa chữa. Trên đây là những thông tin cần biết về một loại thiết bị quan trọng trong các ứng dụng điện. Chúc bạn thành công trong việc lựa chọn rơle nhiệt phù hợp với hệ thống của mình!